Podcasts produceren – 7 tips voor een goede opname

Als je je podcast idee hebt uitgewerkt tot een goed format en je hebt een mooi jinglepakket (zie deze tutorial), dan ben je klaar voor opname! Hoe zorg je er dan voor dat die opname goed klinkt? Hieronder 7 gouden tips.

1. Kies de juiste ruimte
De meest gestelde vraag over podcasts die ik krijg is: ‘Wat heb ik voor apparatuur nodig?’ Ook al heb je de beste apparatuur, als de ruimte klinkt als een badkamer kun je nooit een lekker klinkende podcast opnemen. De ruimte moet ‘dood’ klinken, dat wil zeggen zo min mogelijk reflecties die voor storende galm zorgen. Je weet wel, dat ‘holle’ geluid van een kamer. Dat wil je niet terughoren in een podcast, dat luistert niet lekker!
Je kunt natuurlijk een geluidsstudio huren om je podcast op te nemen, maar het kan ook prima op kantoor bijvoorbeeld, zo lang de ruimte maar lekker droog en niet te ‘hol’ klinkt. Dus geen lege betonnen ruimte, maar een met vloerbedekking, zware gordijnen en stoffen banken. Dat absorbeert het geluid een beetje.

2. Kies de juiste microfoons
De keuze welke microfoon je gebruikt, bepaalt ook heel erg hoe ‘hol’ of hoe direct het geluid gaat klinken. Microfoons hebben een bepaalde gevoeligheid. Bij sommige microfoons maakt het niet uit van welke kant je erin praat, ze zijn ‘rondomgevoelig’. Maar de beste microfoons voor podcasts zijn alleen gevoelig aan 1 kant. ‘Cardioid’ of ‘Super Cardioid’ heet dat in de technische specs van de microfoon, zie hier als je daar meer over wilt weten. Super cardioid is daarbij nog richtingsgevoeliger dan Cardioid. Met deze richtingsgevoeligheid neem je alleen de spreker op, maar zo min mogelijk van de andere sprekers en van de weerkaatsingen in de ruimte. Ik gebruik graag de Shure SM7b als microfoon voor podcasts. Andere opties zijn de Røde Broadcaster (foto hieronder) of de Røde Procaster, Podcaster of PodMic, maar in principe is elke microfoon voor zang of spraak met een cardioid of super cardioid richtingsgevoeligheid te gebruiken. De Shure SM58 en Sennheiser E835 zijn allebei ook heel goede opties, met een net wat vriendelijker prijskaartje.

3. Let op microfoontechniek van de sprekers
Welke mic je ook kiest, het is vaak het beste om heel dichtbij de microfoon te gaan zitten, zeg tussen de 10 en 15 centimeter er vanaf. Zo krijg je het directste geluid en ook zo voorkom je weer dat je die ‘holle’ klank van de ruimte mee opneemt.

Extra tip: Zo min mogelijk omgevingsgeluid dus. Maar als je op een specifieke plek bent, bijvoorbeeld omdat je de opname deze keer op een event doet, neem dan wel even wat omgevingsgeluid los op! Hiermee kun je in de montage de sfeer mooi weergeven.

4. Welke opname apparatuur is het beste?
Een laptop met audio software erop is een goede optie om podcasts mee op te nemen. Je hebt dan wel een audio interface nodig. Dit is een kastje dat als vertaalslag dient tussen de microfoon en de computer. De microfoon sluit je aan op zo’n audio interface, die je vaak via USB met je laptop verbindt. Voorbeelden van audio interfaces zijn de Focusrite Scarlett, of Universal Audio Apollo interfaces. Let even op het aantal microfoon ingangen op de interface. Als je elke keer een presentator en 3 gasten wil opnemen, heb je dus minimaal 4 microfoon ingangen op de interface nodig.

Een kleine opmerking: Sommige mensen kopen een USB microfoon. Die kun je zo in je laptop steken, zonder audio interface ertussen. Maar als je dan meerdere identieke USB microfoons in dezelfde laptop steekt, ‘ziet’ de computer er soms maar 1. Omdat een USB microfoon eigenlijk gemaakt is om in z’n eentje gebruikt te worden. Wil je meerdere gasten gaan opnemen in je podcast? Gebruik dan liever geen USB microfoon, of in ieder geval geen identieke USB microfoons (zelfde merk, zelfde type). Veel beter koop je bijvoorbeeld de bovengenoemde microfoons met een audio interface. 

Behalve opnemen op een computer via een audio interface heb je ook andere opties, zoals een handheld audiorecorder. Je hebt er dan wel eentje nodig waar je losse microfoons in kunt steken, zoals de Zoom H4n of Zoom H8. Zo hoef je alleen dat apparaatje en wat microfoons en kabels mee te nemen. Ook een hele mooie optie is de Røde RØDECaster Pro. Dat is een complete radiostudio in een hele compacte behuizing, waar je microfoons op kunt aansluiten, jingles mee kunt starten en ook mensen kunt bellen en dat mee opnemen in je podcast.

5. Welke audiosoftware is het beste?
Op je laptop zet je audiosoftware waarin je je podcasts opneemt. Ook hier heb je weer heel veel mogelijkheden. Mijn tips: kijk eens naar programma’s als Adobe Audition (erg populair bij podcastmakers), Reaper (heel goede audio software, gratis te gebruiken), Audacity (ook gratis software en ook heel populair bij podcastmakers) en Avid Pro Tools (een heel veel gebruikt programma in professionele studio’s, Pro Tools First is een gratis versie van dit programma). Neem altijd in meerdere sporen op, elke spreker op zijn eigen spoor. Dit geeft je heel veel vrijheid in de montage.

6. Welk audioformaat moet ik gebruiken?
Wil je weten wat het verschil is tussen WAV en MP3, of wat 16 of 24 bit nou eigenlijk is? Check dan even Welk audioformaat is het beste? Wav? MP3? AAC?. Bij opname voor podcasts zou ik in je audioprogramma een sessie aanmaken met de instellingen 24 bit en een sample frequentie van 44.1 of 48 kHz. Bij het wegschrijven van je podcast wordt vaak MP3 gebruikt. Ik zou dan voor een stereo MP3 met een bitrate van minimaal 128 kbps kiezen. Hoe hoger de bitrate, hoe groter het bestand, maar ook hoe beter de kwaliteit. Voor spraak is 128 kbps echter vaak voldoende.

7. Hoe hard moet ik opnemen?
Te hard opnemen betekent dat de audio gaat oversturen. Te zacht en je hoort waarschijnlijk teveel ruis. Het beste neem je op zodat de ‘peak meter’ van de audiosoftware maximaal ongeveer -6 dB aangeeft. Dus alleen de hardste pieken van de audio slaan uit rond de -6 dB op die meter. Audio metering is nogal complex en je hebt heel veel verschillende types meters, -6dB op de ene meter is soms net wat anders anders dan -6dB op de andere meter. Ik heb het hier dus over -6dBFS op een ‘peakmeter’, zo’n meter waarop je simpelweg ziet hoe hard de hardste piek van je audio is. Dit type meter zit namelijk vaak standaard ingebouwd in je audiosoftware (zoals in Audition en Audacity) en ook in de meeste field recorders (zoals de Zoom H4N die we al noemden). Wil je iets meer weten over hoe het nou zit met dB’s? Check deze pagina.

Klaar met de opname? Dan is het tijd voor montage en mixage. Check hier 8 tips om je podcast perfect te laten klinken in de mix!